Tuesday, January 14, 2014

● ប្រវត្តិ​ព្រះពុទ្ធ​ ៥ ព្រះអង្គ




       នៅក្នុងគំនូររូបព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ព្រះអង្គ ដែលត្រាស់ដឹង​នៅក្នុងភទ្ទកប្ប​យើង​នេះ​គេ​ឃើញ​​នៅក្រោម​ព្រះពុទ្ធ​ ទ្រង់ព្រះនាម កកុសន្ធោ គេគូររូបមាន់​ព្រះពុទ្ធ​ទ្រង់​ព្រះនាម​កោនាគមនោ គេគូររូបនាគរាជ ព្រះពុទ្ធទ្រង់ព្រះនាម កស្សបោ គេគូររូបអណ្ដើក ព្រះពុទ្ធទ្រង់ព្រះនាម គោតមោ គេគូររូបគោ ព្រះពុទ្ធទ្រង់ព្រះនាម អរិយមេត្តេយ្យោ គេគូររូបខ្លា   (ឬរាជសីហ៍) ។
       គេនាំគ្នាឆ្ងល់ថា តើព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ព្រះអង្គនេះ ព្រះអង្គជា​សត្វមាន់ ជានាគរាជ ជាអណ្ដើក ជាគោ ជាខ្លា​ ឬព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​
ព្រះអង្គនេះគ្រាន់តែមានឈ្មោះហៅថា មាន់ នាគរាជ គោ អណ្ដើក ខ្លា? ឬក៏ព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ព្រះអង្គនេះ​ មានប្រវត្តិបែបណាវិញ បាន​ជា​អារ្យធម៌ខ្មែរគេគូររូបមាន់ នាគរាជ អណ្ដើក គោ ខ្លា នៅពីក្រោម​បែប​នេះ​ទៅវិញ?
       ប្រវត្តិនៃព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ព្រះអង្គនេះ មានដំណាលពិតណាស់នៅក្នុងសាស្ត្រាក្អែកស និងសាស្ត្រាធម្មតាអនន្ដ​គុណ ខ្សែ៣ ត្រង់សន្លឹក៦Bតទៅ៖
       ពីអតីតកាលដ៏យូលង់កន្លងមកហើយ មានស្ដេចក្អែកសមួយ​គូ​នាំ​គ្នា​ចាក់​សម្បុក​ពង​លើដើមឈើធំមួយ ក្បែរ​ឆ្នេរ​សមុទ្រ ។  លុះពងបានចំនួនប្រាំ​ ក្អែកសញី-ឈ្មោល ក៏​ចាំ​ថែរក្សា​ពង​ដោយយកចិត្តទុកដាក់ណាស់ ។  ថ្ងៃមួយ​ កកាមហាក្អែក មាន​ការ​អស្ចារ្យ​ព្រួយចិត្ត​ប្លែកណាស់ ពីព្រោះមានខ្យល់ព្យុះបក់ខ្លាំងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងទឹក​ រពាយទៅតាមទឹកអស់ទៅ ។
       កាលនោះក្អែកញី-ឈ្មោល ស្រែកយំស្រណោះអាល័យពង ហិចហើរឆ្លេឆ្លា ទៅតាម ​ឆាបឆក់​យក​ពង​ពី​ក្នុង​ទឹកវិញមិនបាន ។   ក្អែកស​ទាំង​ពីរ​ព្រួយចិត្តខ្លាំងរហូតដល់ស្លាប់ ។   ក្អែកញី-ឈ្មោលបានទៅចាប់កំណើតនៅឋាន​ព្រហ្មលោក​ទាំងពីមានឈ្មោះថា កកាមហាព្រហ្ម សោយសម្បត្តិរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។
       ពងទាំងប្រាំ​នេះក៏ចេះតែអណ្ដែតចេញពីគ្នាឆ្ងាយទៅៗ ។  តែតួអង្គព្រះពុទ្ធពុំដែលវេទនា​ដូចពងមាន់​ពង​ទា​ឡើយ ។  ពងក្អែកអណ្តែតច្រាសទឹក មានពន្លឺមហិមាគួរឱ្យអស្ចារ្យណាស់ ។  ពងទីមួយ​អណ្ដែតដល់សត្វមាន់ មាន់រើសយកទៅរក្សាទុក ។  ពងទីពីរ​អណ្ដែតដល់ស្ដេចនាគ ស្ដេចនាគរាជក៏យកទៅថែរក្សាទុក ។  ពងទីបី​អណ្ដែត​ដល់​សត្វអណ្ដើក អណ្ដើក​រើស​យក​ទៅ​រក្សាទុក ។  ពងទីបួន​អណ្ដែតដល់សត្វគោ គោរើសយកទៅរក្សាទុក ។  និង​ពង​ទី​ប្រាំ​អណ្ដែត​ដល់សត្វខ្លា ខ្លារើសយកទៅរក្សាទុក ។  សត្វទាំងប្រាំ​នេះក៏បានមើលថែរក្សា​ពងទាំងនោះ​រហូត​ដល់ពង​ទាំងនោះ​ បានញាស់ព្រមគ្នា ។  សត្វទាំងប្រាំ​នេះពេលធំឡើងកាលណា ក៏​ប្រែ​កាឡា​ជា​មនុស្សទាំងអស់ ។  ដើម្បី​បាន​ត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធ មនុស្សកាឡាខ្លួនទាំងប្រាំ​នាក់​ខំ​ធ្វើ​ចិត្ត​ឱ្យ​បាន​បរិសុទ្ធ ខំរក្សាសីល ខំចម្រើនមេត្តាភាវនាឱ្យ​សុក្រិត​មួយថ្ងៃបន្តិចៗជាដរាប ។
       លុះខំធ្វើចិត្តឱ្យបានបរិសុទ្ធយូរៗទៅ ឃើញថាមិនសូវបានផលល្អ​ អ្នកទាំងប្រាំ​ក៏បានលា​អ្នកព្យាបាលថែរក្សា​ខ្លួនទៅធ្វើធម៌ ។  អ្នក​បួស​ទាំងប្រាំ​នាក់​បាន​ចេញ​ដំណើរ​ដំណាល​គ្នា​ទៅ​ជួប​គ្នា​​នៅ​កន្លែង ​មួយ ។  អ្នក​ទាំងប្រាំ​នាក់​ក៏​សន្ទនា​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ទើប​ដឹង​ថា​ជា​អ្នក​ រក្សា​សីល​ដូចគ្នា ។
       អ្នកបួសទាំងប្រាំ​ ក៏បបួលគ្នាចុះឆ្លងកាត់ទឹកស្ទឹងទៅត្រើយម្ខាង តែដោយហេតុថា​ទឹក​ជ្រៅ​ពេក​​មិនអាច​ឆ្លង​ទៅ​បាន​ក៏​ឈរ​ចាំ​មើល​ក្រែង​មាន​ អ្នក​ណា​គេ​អុំ​ទូក​ឆ្លង​កាត់​នឹង​បាន​សុំ​គេ​ឆ្លង​ទៅ​ត្រើយម្ខា​ង នឹងបានទៅរក្សាសីល ចម្រើន​មេត្តាភាវនានៅទីនោះ ។
       ក្នុង​ខណៈ​នោះ​ដែរ​មាននារីម្នាក់ឈ្មោះ មយីមយា បានរៀបបាយ ទឹក នំ ចំណី អាហារ ជូនមាតាបិតា​ពិសា​រួចហើយ នាងបណ្ដាលចិត្តឱ្យទៅរកអុស រកបន្លែ ផ្លែឈើ ដើម្បី​ជា​អាហារ​ជូន​មាតាបិតា ហេតុតែសំណាង​នាងនឹង​បានជាពុទ្ធមាតាក្នុងភទ្ទកប្បនេះ ។  នាង​ចែវ​ច្រវា​អុំ​ទូក​​​​លឿន​ស្លេវទៅដល់បុរសទាំងប្រាំ​​ដែលនៅឈរចាំ​តាម​ ផ្លូវនោះ ។
       បុរសទាំងប្រាំ​កាល​បើឃើញនាង មយីមយា អុំទូកមកដល់ស្រែក ​ហៅនាងសុំឱ្យ​នាង​ជួយ​ចម្លងខ្លួន​ទៅត្រើយ​ម្ខាង ។  នាង មយីមយា  អុំទូកទៅដល់បានឮសំឡេងស្រែកហៅ នាង​ក៏បង្អង់ទូក ។  បុរសទាំងប្រាំ​​នោះស្ទុះទៅសួរថា «អ្នកនឹង​ធ្វើដំណើរទៅណាមកណា សូម​ចម្លងយើងផង» ។  នាងតបថា​ «អ្នកឆ្លងទៅណា?»  ពួកគេក៏ឆ្លើយថា «យើង​ខ្ញុំ​ឆ្លង​ទៅ​ត្រើយ​ម្ខាង» ។  នាងសួរទៀតថា «អ្នកឆ្លងទៅប្រាថ្នាការអ្វី?» បុរសឆ្លើយថា «នាង​អើយ​យើង​ទាំង​នេះ​​នឹករកកន្លែងរក្សាសីល» ។  នាងសួរទៀតថា «អ្នកទៅរកកន្លែងរក្សាសីលប្រាថ្នាការអ្វី?»
       បុរសទាំងប្រាំ​ក៏ឆ្លើយថា «ប្រាថ្នាឱ្យបានត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធ» ។   «បើ​ដូច​នោះ​អ្នក​ប្រាថ្នា​ជាព្រះពុទ្ធ ខ្ញុំសុំធ្វើ​ជា​ម្ដាយ​អ្នកទាំងប្រាំ ​នឹងសុខចិត្តចម្លងអ្នកទាំងប្រាំ​ទៅ​ត្រើយ​ស្ទឹង​នាយ» ។  ឯបុរសទាំងប្រាំ​នោះត្រេកអរណាស់ ឆ្លើយតបថា​ «សាធុៗ សម្ដី​នាង​ពិរោះ​ពេក​ហោង​» ។
       នាង មយីមយា បានចម្លងបុរសទាំងប្រាំ​នោះទៅដល់ត្រើយស្ទឹងនាយ តាម​បំណង​បុរស​ទាំងប្រាំ​​នោះ ។  ដូចនេះ បានជានាង មយីមយា ត្រូវបានជាពុទ្ធមាតាព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ព្រះអង្គក្នុងភទ្ទកប្បនេះឯង ។
       កាលបើព្រះពុទ្ធទាំងប្រាំ​ ព្រះអង្គនេះបានត្រាស់ដឹងឡើងក្នុងលោក ព្រះអង្គ​បាន​នឹក​ឃើញ​​ដល់ពាក្យ​បណ្ដាំ​របស់​សត្វទាំងប្រាំ​ គឺមាន់ នាគរាជ អណ្ដើក គោ ខ្លា (ក្នុង​សាស្ត្រា​ក្អែក​ស ថារាជសីហ៍) ក្នុងពេលដែលព្រះអង្គ​មួយ​អង្គៗ​​បានលាចេញទៅធ្វើធម៌ សត្វទាំងប្រាំ​បាន​ផ្ដាំ​ថា បើកូនបានត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធ សូមឱ្យកូនយកឈ្មោះ​ម្ដាយដែលជា​អ្នកថែរក្សារបស់ខ្លួន ក្នុង​​ពេលដែលកូនបានត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធនោះឯង ។
       លុះជាតិជាទីបំផុតព្រះអង្គបានត្រាស់ដឹងឡើងក្នុងលោក ទើបយកឈ្មោះ​ម្ដាយជាអ្នក​ថែរក្សា​ទៅដាក់​ជា​ឈ្មោះ​ខ្លួនតាមបណ្ដាំ៖
-      បុរសដែលមាន់ចិញ្ចឹមថែរក្សា ដាក់ឈ្មោះថា កកុសន្ធោ
-      បុរសដែលនាគរាជថែរក្សា ដាក់ឈ្មោះថា កោនាគមនោ
-      បុរសដែលអណ្ដើកចិញ្ចឹមថែរក្សា ដាក់ឈ្មោះថា កស្សបោ
-      បុរសដែលគោចិញ្ចឹម ដាក់ឈ្មោះថា គោតមោ
-      បុរសដែលខ្លា ឬរាជសីហ៍ចិញ្ចឹម ដាក់ឈ្មោះថា អរិយមេត្តេយ្យោ  (ព្រះសិអារ្យមេត្រី) ។
       មូលហេតុនេះហើយទើបបុព្វបុរសខ្មែរផ្នែកខាងវិចិត្រករ លោកយករូបមាន់​ទៅគូរដាក់​នៅក្រោមព្រះ​ពុទ្ធ​ទ្រង់​ព្រះនាម កកុសន្ធោ យក ​រូប​នាគរាជ​មក​គូរ​ដាក់​នៅ​ក្រោម​ព្រះពុទ្ធ​ទ្រង់​ព្រះនាម កោនាគមនោ យករូបអណ្ដើក​មក​គូរដាក់​​នៅ​​ក្រោមព្រះពុទ្ធទ្រង់ព្រះនាម កស្សបោ យករូបគោមកគូរដាក់​នៅក្រោមព្រះពុទ្ធទ្រង់ព្រះនាម គោតមោ  និងយករូបខ្លា ឬរាជសីហ៍​មក​គូរដាក់​នៅក្រោមព្រះពុទ្ធ​ទ្រង់​ព្រះនាម អរិយមេត្តេយ្យោ (ព្រះសីអារ្យមេត្រី) ទុកជាប្រវត្តិ​រហូត​មក​ដល់សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​  ។

0 comments :

Post a Comment